لنف ادم چیست؟درمان بیماری لنف ادم بدون جراحی
لنف ادم چیست؟ درمان بیماری لنف ادم بدون جراحی
لنف ادم یا انسداد لنفاوی وضعیت نا به هنجار است که در اثر انباشته شدن مایعات درون بافت و اندام ها باعث ایجاد تورم می شود. این تورم معمولا در قسمت دست و پا ایجاد می شود این بیماری بر اثر آسیب به گره های لنفاوی در زمان درمان سرطان و یا بر اثر ایجاد گرفتگی در سیستم لنفاوی که بخشی از سیستم ایمنی هست ایجاد می شود. از دلایل دیگر بیماری لنف ادم انجام وظیفه نادرست و خوب کار نکردن سیستم لنفاوی می باشد. معمولا به دلیل آسیب و یا حذف غدد لنفاوی مایع اضافی در بافت ایجاد می شود لنف ادم اغلب عارضه جانبی درمان سرطان است و می تواند سالها بعد خود را نشان دهد هیچ درمانی برای لنف ادم وجود ندارد اما با تشخیص به موقع و مراقبت شدید از عضو مبتلا شده می‌توان آن را مدیریت کرد در این مقاله سعی داریم به بررسی بیماری لنف ادم و روش های درمان لنف ادم بپردازیم.
معرفی بیماری لنف ادم یا انسداد لنفاوی
سیستم لنفاوی وظیفه حفظ تعادل مناسب مایع بین بافت های بدن و سیستم جریان خون را دارد این سیستم جز سیستم ایمنی بدن می باشد و بدن انسان را سالم نگه می دارد. این سیستم وظیفه جمع آوری مواد زائد بدن، باکتری و ویروس ها را دارد. در صورت مسدود شدن راه های خارج شدن این مایعات بیماری لنف ادم به وجود می آید این بیماری از تجمع و انباشته شدن بیش از حد مایعات لنفاوی شامل مایعات سلولی، عروقی و پروتئین ها در طولانی مدت در قسمت های مختلف اندام ها رخ می دهد و بر اثر نارسایی سیستم لنفاوی و اختلال و گرفتگی اجازه تخلیه این مایعات را نمی دهد و باعث ایجاد این بیماری و ورم در یک نقطه از بدن می شود. بیماری لنف ادم ممکن است در نواحی مختلف بدن بروز کند این بیماری معمولا در قسمت های دست و پا، گردن، سینه، پستان، پشت، کشاله‌ی ران یا شکم می تواند تأثیر گذار باشد.
پیشنهاد:درمان قطعی لنف ادم
با انواع بیماری لنفاوی آشنا شوید
بیماری لنف ادم به دو نوع اولیه و ثانویه دسته بندی می شود.
لنف ادم اولیه: نوع اولیه لنف ادم که بسیار نادر است به دلایل مادرزادی اختلالات ساختمانی یا عملکردی که در زمان جنینی به وجود آمده ظاهر می شود و در زمان تولد و یا زمان بلوغ قابل مشاهده است.
لنف ادم ثانویه: لنف ادم در نوع اکتسابی که به آن لنف ادم ثانویه می‌گویند بسیار شایع تر و رایج تر از نوع اولی است که به دلیل تخریب و آسیبی که در انسداد مسیر های لنفاوی در اثر مواردی مثل عفونت و آسیب های وارده ناشی از جراحی ضربات شدید در تصادفات ایجاد می شود. عوامل بروز دیگر این بیماری درمان سرطان است که باعث در آوردن غدد لنفاوی و یا جریان سیستم لنفاوی را کاهش می دهد خطر ابتلا به این بیماری در زنان بیشتر از مردان می باشد.
علائم این نوع بیماری چیست؟
احتمال علائم لنف ادم در هر نقطه از بدن وجود دارد که می تواند بسیار متغیر باشند. علائم این بیماری در قسمت های مختلف بدن مثل قفسه سینه، اندام تناسلی، ورم در قسمت سر، گردن احساس سنگینی و احساس سفتی در دست یا پا، احساس ناراحتی و درد، سوزن شدن محدودیت در عضو مبتلا، عود کردن عفونت های پوستی، بادکردگی محسوس بدن، خستگی های مفرد و شدید قابل مشاهده است. این تورم یا به صورت جزیی یا شدید بروز پیدا می کند در صورت شدت دار بودن باعث ایجاد مشکل و دشواری و مقاومت در برابر حرکت بخش بدن می شود و احساس سنگینی در آن ناحیه حس می شود از علائم دیگر این بیماری سفتی و ضخیم شدن ناگهانی در قسمتی از پوست می باشد که همراه با دردی آزار دهند است اگر این بیماری پیشرفت کند ممکن است ورم قابل توجهی در ناحیه‌ی دچار بیماری وجود داشته و نیز بافت آن ناحیه سفت و سخت شده باشد.
عوارض این بیماری چه می باشد؟
بیماری لنف ادم موجب عوارض آزار دهنده شده و زمینه ی رشد میکروب ها و عفونت ها را فراهم می کند این روش همچنین باعث ایجاد محدود شدن حرکات عضو سنگینی، درد، بی حسی و احساس ناتوانی و کاهش کارایی فرد شده و در حالات روحی فرد نیز اثر گذار بوده و موجب افسردگی کناره گیری و موجب اختلال در کیفیت زندگی فرد می شود.
روش های درمانی بیماری لنف ادم
برای بیماری لنف ادم هیچ نوع درمان خاص و تعیین شده ای وجود ندارد ولی با داشتن اطلاعات کافی کنترل بیماری، و انجام بعضی از نکات تکنیک های مدیریت شیوه‌های مراقبت می توان در شدت تورم و کاهش درد تسلط داشت.
فشرده سازی پنوماتیک : در این روش با استفاده از روکشی که به پمپ متصل است عضو مبتلا نظیر دست و پا با آن پوشیده می شود و پر باد شده بدین ترتیب با فشار بر روی عضو مبتلا مایع لنفاوی به مسیر خارج شدن هدایت می شود.
فشرده سازی و بانداژ کردن : در این روش آستین‌ها و جوراب های ساق بلند که برای فشرده سازی دست و پا ساخته شده‌اند که می توان با تمرین دادن عضو مبتلا با این نوع پوشش باعث خارج شدن مایع به بیرون از عضو می شود این روش در کاهش و حفظ اندازه‌ی اندام مبتلا به لنف ادم بسیار مؤثر است.
ماساژ درمانی : این نوع ماساژ ویژه خارج کردن دستی مایع لنفاوی نامیده می شود که یکی از موثرترین روش های کنترل بیماری لنف ادم می باشد که با روش تکنیک های ماساژ بدنی و درمانی مایع لنفاوی به مسیر حرکت و خارج شدن هدایت می شود.
فیزیوتراپی : در صورتی که بیماری لنف ادم با تورم شدید همراه باشد فیزیوتراپ از روش ضد تراکم درمانی کامل استفاده می‌کند که در مرحله‌ی اول تخلیه لنفاوی به صورت دستی می باشد و حس آن مانند یک ماساژ ملایم است این عمل دستی به بهبود جریان لنف از دست و پا کمک می کند. همچنین با انجام ایمن و کاربردی می توان باعث روند بهبودی و سلامت جسمی را بدون فشار آوردن به دست یا پای آسیب دیده تضمین کرد آموزش مناسب ترین رژیم غذایی جهت کاهش تجمع مایع در بافت و پوست تحت مراقبت خطر عفونت نیز کاهش پیدا کند.
لیزر درمانی : برای درمان بیماری لنف ادم روش لیزر درمانی امری مفید تلقی می شود در این روش با اشعه تولید شده توسط لیزر درمانی توسط بافت ها جذب و جمع شده و تبدیل به انرژی می شود که باعث تاثیر بسیار زیاد در کاهش درد و تورم به ویژه در قسمت های ضخیم پوست می شود این روش در درمان لنف ادم در قسمت های سینه و دست نیز بسیار مفید بوده و با هدف بهبود جریان مایع لنفاوی انجام می شود.
دستگاه کامپرشن : یکی از دستگاه های پیشرفته در کنترل لنف ادم، دستگاه کامپرشن گارمنت می باشد این دستگاه بسیار به تخلیه لنف ادم کمک می کند .
ورزش درمانی : برای درمان بیماری لنف ادم یکی دیگر از روش ها تمرین حرکات ورزشی است. در این روش با انجام حرکات سبک و ملایم به حرکت دادن عضو مبتلا کمک کرده تا مسیر مایع لنفاوی برای تخلیه باز و آزاد شده و فرد را برای انجام حرکات روزانه آماده تر می کند. نکته قابل توجه در این روش استفاده از ورزش های سبک می باشد تا باعث نرم شدن ماهیچه ها شده و باعث ایجاد خستگی نشود.
راه های پیشگیری از این بیماری
پس از جراحی یا پرتو درمانی هایی که غدد لنفاوی را درگیر و تحریک می کند انجام نکاتی برای پیشگیری از تورم شدید ضروری است از پوشیدن لباس های تنگ و یا جواهرات تنگ خودداری کنید. عدم استفاده از کمپرس یخ و گرما پیشگیری از نشستن در حالت چهار زانو از دیگر نکات ضروری برای پیشگیری از این بیماری است. همچنین از عفونت و آسیب به عضو مبتلا و فشار بیش از حد به عضلات جلوگیری می کند و از بلند کردن اشیای سنگین و کار مداوم با عضو و حرکات شدید و ناگهانی به طور کامل خودداری کنید.
روش های تشخیص این بیماری چیست؟
پزشک متخصص با ارزیابی و مقایسه بخش متورم و بخش بدون آسیب آزمایشات اولیه را جهت انسداد و کارکرد سیستم لنفاوی تجویز می کند همچنین برای شنایایی و تشخیص لنف ادم، از اسکن، سی تی اسکن، سونوگرافی نیز استفاده می شود تا میزان مایعات انباشته شده نشان داده شود.
همچنین بخوانید: لنف ادما
سخن آخر درباره بیماری لنف ادم
دستگاه لنفاوی بخش مهمی از دستگاه ایمنی و گردش خون است بیماری لنف ادم را می توان با رعایت نکات ساده قابل کنترل کرد و به جلوگیری بیماری لنف ادم و علائم آن کمک کرد. به طور مثال با مصرف مکمل‌ها یا ترکیبات دارویی، کاهش وزن، ماندن در وزن مناسب، مراقبت و مرطوب نگه داشتن پوست، مراقبت از ناخن‌ها، پیشگیری از پارگی پوست و شیو کردن اندام‌های ورم کرده، پیشگیری از هر گونه پارگی و آسیب دیدگی نظیر آسیب های ورزشی، سوختگی کبودی‌ها، گرمای بیش از حد می توان به صورت قابل توجهی این بیماری را مدیریت کرد و به افزایش سرعت تخلیه لنف ادم کمک کرد تا از تورم و درد شدید جلوگیری شود.
منبع: کلینیک یکتا